∆ • १३ डिसेंबर २००१ हा भारतीय इतिहासातील काळा दिवस मानला जातो. तेव्हा पाकिस्तानमधून आलेल्या पाच दहशतवाद्यांनी लोकशाहीचे केंद्र असलेल्या भारतीय संसदेवर हल्ला केला. ही संसद आता संविधान सदन म्हणून ओळखले जाती. काय घडले आणि त्या दुःखद घटनेनंतर काय घडले हे जाणून घ्या.
हैदराबाद : देशातील लोकशाहीचा पाया हादरवून टाकणाऱ्या भारतीय संसदेवर झालेल्या दुःखद हल्ल्याला २४ वर्षे झाली आहेत. या हल्ल्यात सहा सुरक्षा कर्मचारी, दोन संसद सुरक्षा सेवा कर्मचारी आणि एक माळी यांच्यासह किमान नऊ जण ठार झाले. १३ डिसेंबरला का?
• पंतप्रधान नरेंद्र मोदींनी अर्पण केली श्रद्धांजली :
"२००१ मध्ये संसदेवर झालेल्या हल्ल्यात शहीद झालेल्या शूर सुरक्षा जवानांचे आज आपण स्मरण करतो. मी त्यांना भावपूर्ण श्रद्धांजली अर्पण करतो. त्यांचे धैर्य आणि धोक्याचा सामना करतानाचे बलिदान आपल्या देशाच्या स्मरणात कायमचे कोरले जाईल, अशी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी श्रद्धांजली अर्पण केली.
• त्या दिवशी काय झाले ?
१३ डिसेंबर २००१ रोजी, सकाळी ११.३० वाजता, नवी दिल्लीतील संसदेच्या संकुलात पाच सशस्त्र दहशतवादी घुसले. त्यांनी घुसखोरीसाठी बनावट व्हीआयपी कार्ड आणि लाल दिवा वापरले. संसदेचे कामकाज तहकूब झाल्यानंतर सुमारे ४० मिनिटांनी ही घुसखोरी झाली. तेव्हा तत्कालीन पंतप्रधान अटलबिहारी वाजपेयी आणि विरोधी पक्षनेत्या सोनिया गांधी आधीच निघून गेले होते. गृहमंत्री लालकृष्ण अडवाणी यांच्यासह १०० खासदारांपैकी बहुतांश खासदार संसदेत होते. दहशतवाद्यांच्या कारने तत्कालीन उपराष्ट्रपती कृष्णन कांत यांच्या ताफ्याला धडक दिली. त्यानंतर तासभर दहशतवादी आणि सुरक्षा जवानांमध्ये जोरदार गोळीबार झाला. यानंतर पाच दहशतवाद्यांनी एके-४७ रायफलने गोळीबार केला. तसंच बॉम्बही फेकले. अखेर सर्व दहशतवादी मारले गेले. असले तरी संसदेच्या सुरक्षा रक्षक आणि माळीसह दिल्ली पोलिसांच्या पाच कर्मचाऱ्यांनाही प्राण गमवावे लागले. गोंधळानंतरही सर्व मंत्री आणि खासदारांना सुखरूप बाहेर काढण्यात आले. या घटनेचे दूरचित्रवाणीवरून थेट प्रक्षेपण करण्यात आले. इमारतीत घुसून खासदार आणि मंत्र्यांच्या जमावाला अंदाधुंदपणे लक्ष्य करणे हा दहशतवाद्यांचा उद्देश होता. २६/११ च्या मुंबई दहशतवादी हल्ल्यासारख्या घटनांच्या तुलनेत मृत्यूची संख्या तुलनेने कमी असूनही, ही घटना भारतीय लोकशाहीला घातक ठरली आहे.
• त्या हल्ल्यानंतर काय झाले ?
या हल्ल्यानंतर दिल्ली पोलिसांच्या विशेष कक्षाने ७२ तासांत या प्रकरणाचा छडा लावला. आत्मघाती पथक तयार करणारे पाच दहशतवादी लष्कर-ए-तैयबा (LeT) आणि जैश-ए-मोहम्मद (JeM) या दहशतवादी गटांशी संबंधित असलेले सर्व पाकिस्तानी नागरिक होते, असे तपासातून समोर आले आहे. जेकेएलएफचा माजी दहशतवादी मोहम्मद अफजल गुरू, त्याचा चुलत भाऊ शौकत हुसेन गुरू, शौकतची पत्नी अफसान गुरू आणि दिल्ली विद्यापीठातील अरबी व्याख्याता एसएआर गिलानी यांना कायदेशीर परिणामांना सामोरे जावे लागले. त्यांना अटक करण्यात आली. अफसानची निर्दोष सुटका करण्यात आली होती, तर गिलानीला सुरुवातीला फाशीची शिक्षा सुनावण्यात आली होती. पण नंतर २००५ मध्ये सर्वोच्च न्यायालयाने त्याची निर्दोष मुक्तता केली होती. २०१३ मध्ये अफझल गुरूला फाशी देण्यात आली होती.
• सीमेवर तणावाची स्थिती-
संसदेवरील हल्ल्याचे पडसाद राष्ट्रीय राजधानी नवी दिल्लीपुरते मर्यादित नव्हते. या घटनेने भारत आणि पाकिस्तान जवळजवळ युद्धाच्या उंबरठ्यावर ढकलले गेले होते. भारत-पाकिस्तान संघर्षात मोठ्या प्रमाणावर सैन्य जमा झाले. सर्वत्र आण्विक युद्धाची भीती निर्माण झाली आणि जागतिक समुदायाने श्वास रोखून धरला. १२ जानेवारी २००२ रोजी, मुशर्रफ यांनी राष्ट्राला संबोधित केले आणि घोषित केले की पाकिस्तान "आपल्या भूमीतून कोणत्याही दहशतवादी कारवायांना परवानगी देणार नाही.
• CRPF इन्स्पेक्टर संतोष कुमार :
संतोष कुमार आपल्या वडिलांच्या पावलावर पाऊल ठेवून केंद्रीय राखीव पोलीस दलात (CRPF) सामील झाले. भारतीय संसदेत सुरक्षा कर्मचारी म्हणून सेवारत असलेल्या संतोष कुमार यांनी पाचपैकी तीन दहशतवाद्यांना ठार केले. संसद भवनात नियुक्ती झाली तेव्हा ते २१ वर्षांचे होते. दहशतवादी हल्ल्याच्या विरोधात दीर्घकाळ लढा देणाऱ्या सर्व शूर सैनिकांना वंदन!..
0 Comments